Sumarkoma ķ raforkugeiranum

Eftirfarandi er opiš bréf til Péturs Blöndal, framkvęmdastjóra Samįls. Samįl eru hagsmunasamtök įlframleišenda į Ķslandi og eru félagar samtakanna žrķr talsins; fyrirtękin sem reka hér įlverin žrjś.

Sęll Pétur.

Tilefni žessara skrifa er grein sem žś birtir nżlega į višskiptavef mbl.is. Vegna žeirrar greinar žinnar vil ég benda žér į eftirfarandi atriši.

Eplin og appelsķnurnar flękjast fyrir žér

Fyrst er aš nefna aš ķ grein minni, Tķmamót ķ efnahagssögu Ķslands, sem žś vķsar til ķ žķnum skrifum, segir oršrétt: „Aš auki skal tekiš fram, hér ķ upphafi, aš žęr tölur sem hér eru birtar um raforkuverš į Ķslandi eiga ašeins viš um veršiš ķ višskiptum Landsvirkjunar, en ekki annarra orkufyrirtękja.“

Žessi orš verša ekki misskilin. Allur tölulegur samanburšur sem ég set fram ķ umręddri grein nęr einungis til Landsvirkjunar. Žrįtt fyrir žessi skżru orš mķn, velur žś aš bera mķn skrif saman viš mešaltal sem CRU Group segir orkuveršiš til įlvera į Ķslandi vera. Sś tala CRU į viš um raforkusölu allra orkufyrirtękjanna hér. Meš žinni framsetningu ertu viljandi eša óafvitandi aš beina athyglinni frį žvķ aš umfjöllun mķn beindist aš Landsvirkjun eingöngu.

Mešalverš Landsvirkjunar til įlvera og stórišju er um 26 USD/MWst

Ķ grein žinni segiršu aš žaš sé „ekki alltaf aušvelt aš įtta sig į hvenęr Ketill er aš tala um verš til stórišju hér į landi og hvenęr hann talar um verš til įlveranna žriggja“. Žetta skrifaršu žó svo oršrétt segi ķ grein minni: „Hér er stušst viš upplżsingar Landsvirkjunar um [...] mešalverš raforku til išnašar“. Žetta veršur ekki misskiliš. Sbr. oršin „til išnašar“. Af įrsskżrslu Landsvirkjunar mį sjį aš žar er įtt viš stórnotendur, ž.e. stórišjufyrirtękin fimm sem Landsvirkjun er meš sérstaka orkusamninga viš.

Žś viršist įlķta aš mešalverš Landsvirkjunar til įlvera sé eitthvaš allt annaš og hęrra en mešalverš Landsvirkjunar til išnašar (stórišjufyrirtękjanna fimm). Ef žś myndir kynna žér žetta betur, kęmistu aš žvķ aš munurinn žarna er nįnast enginn. Mešalverš į raforku Landsvirkjunar til išnašar meš flutningi er rétt tępir 26 USD/MWst (og um 20 USD/MWst įn flutnings). Og mešalverš Landsvirkjunar til įlvera meš flutningi er rétt rśmir 26 USD/MWst (allar žessar tölur mišast viš įrin 2013 og 2014). Munurinn er innan viš einn dollar. Žegar umrędd verš eru nįmunduš viš nęsta heila dollar er nišurstašan ķ bįšum tilvikum 26 USD/MWst. Žess vegna eru žaš ķ besta falli hįrtoganir af žinni hįlfu aš vera aš velta žér upp śr žessu, eins og žś gerir ķ žinni grein.

Mešalverš Landsvirkjunar til įlvera er meš žvķ lęgsta ķ heimi

Sś višmišun aš nefna žarna 26 USD/MWst er m.ö.o. jafn rétt hvort sem veriš er aš tala um stórišjuna eša įlverin eingöngu. Mešalveršiš Landsvirkjunar til stórišjunnar er rétt undir 26 USD/MWst og mešalverš Landsvirkjunar til įlveranna er rétt yfir 26 USD/MWst. Aš auki er svo vert aš minna į og ķtreka aš mešalverš Landsvirkjunar til įlišnašar er mjög lįgt ķ alžjóšlegu samhengi; langt undir žvķ mešalverši sem gerist og gengur ķ įlišnašinum sama hvort litiš er til alls įlišnašar heimsins eša įlišnašar utan Kķna.

CRU hefur višurkennt óvissu sķna og bent į trśnašarbrot

Ykkur Įgśsti Hafberg hefur oršiš tķšrętt um mešalverš į raforku til įlvera į Ķslandi eins og žęr upplżsingar eru settar fram af breska fyrirtękinu CRU. Enn og aftur minni ég į aš grein mķn fjallaši ekki um žaš mešalverš, heldur um mešalverš Landsvirkjunar eingöngu. 

Ég er engu aš sķšur įhugasamur um mešalverš til įlvera į Ķslandi. Žess vegna kannaši ég mįliš sérstaklega hjį CRU. Žęr upplżsingar sem ég fékk žar eru ekki trśnašarupplżsingar og žvķ er mér heimilt aš vķsa til žeirra - öfugt viš žaš sem Įgśst Hafberg hefur gert undanfariš og brotiš trśnaš gagnvart CRU meš žvķ aš dreifa upplżsingum śr trśnašarskżrslum žeirra ķ tölvupóstum og į samfélagsmišlum.

CRU tjįši mér aš mjög margir óvissužęttir séu ķ mati žeirra į raforkuverši til įlvera. Og aš fyrirtękiš lķti svo į aš žaš kunni aš hafa ofmetiš mešalveršiš į Ķslandi. Og aš mešalveršiš kunni vel aš vera nęr 26 USD/MWst en 30 USD/MWst. Mįlflutningur ykkar Įgśsts um aš mešalveršiš til įlvera į Ķslandi sé 29-30 USD/MWst er žvķ byggšur į sandi.

Titringur vegna Noršurįls

Ķ reynd skiptir žó litlu hvert nįkvęmlega mešalverš raforku til įlvera er į Ķslandi. Žaš mį vera 26 USD/MWst, 30 USD/MWst eša 100 USD/MWst. Žaš skiptir engu ķ žvķ samhengi sem ég hef veriš aš fjalla um. Žvķ ég er og hef ķ öllum skrifum mķnum undanfariš veriš aš beina sjónum aš mešalverši Landsvirkjunar. En ekki aš veršinu sem HS Orka og ON/OR fį fyrir raforkuna sem žau selja įlišnašinum hér.

Raforkusamningar viš bęši Alcan (Straumsvķk) og Alcoa (Fjaršaįl) eru bundnir marga įratugi fram ķ tķmann. Ķ dag snżst mįliš um einn og ašeins einn raforkusamning til įlvers. Sem er samningur Landsvirkjunar og Century Aluminum (Noršurįls).

Žaš vill svo skemmtilega til aš af öllum įlverunum žremur er Noršurįl aš greiša lęgsta raforkuveršiš (žetta sést vel žegar opinber gögn um įlverin og Landsvirkjun eru skošuš). Og žaš var einmitt framkvęmdastjóri hjį Noršurįli sem steig fram į ritvöllinn og fjargvišrašist śtķ žaš aš tölur mķnar um mešalveršiš vęru lęgri en hjį CRU. Og beitti žar allskyns rangfęrslum og žvęlu, bersżnilega ķ žvķ skyni aš reyna aš koma höggi sinu į mig til aš reyna aš slį ryki ķ augu fólks. En žaš högg var vindhögg. Og dapurlegt til žess aš vita aš žś hafir ekki séš įstęšu til aš vekja athygli lesenda į svargrein minni viš rangfęrslum Įgśsts. Ég hélt nefnilega aš žś vęrir svo vandašur mašur aš žś legšir fremur įherslu į aš upplżsa mįl fremur en aš lįta draga žig inn ķ įróšursheim Noršurįls.

Dęmigeršur leikur ķ anda Glencore

Nś veršur spennandi aš sjį hvort žś munir lķka taka žįtt ķ žeim ljóta leik ef og žegar Noršurįl f.h. Century Aluminum segist munu segja upp žrišjung starfsfólks eša svo ef Landsvirkjun gefur ekki afslįtt af orkuveršinu ķ nżjum raforkusamningi vegna įlversins į Grundartanga. Vinnubrögš Century ķ žessu efni eru vel žekkt. Sbr. įlver fyrirtękisins ķ Kentucky og Vestur-Virginķu ķ Bandarķkjunum. 

Žetta snżst allt saman um žaš aš stór raforkusamningur milli Noršurįls og Landsvirkjunar er aš renna śt įriš 2019. Og aš višręšur eru nżlega byrjašar um möguleg raforkukaup eftir žann tķmapunkt. Žetta sést af gögnum frį Century Aluminum. Ķ žeim višręšum žykir mér lķklegt aš Landsvirkjun bjóši Noršurįli verš til samręmis viš žaš sem er ešlilegt, raunhęft og sanngjarnt. En framkvęmdastjórn Noršurįls og Century viršist ętla aš reyna aš knżja fram įframhaldandi botnverš

Žess vegna róa stjórnendur Noršurįls nś öllum įrum aš žvķ aš reyna aš sannfęra fólk um aš allt tal um lįgt raforkuverš til įlvera į Ķslandi sé bull. Og framkvęmdastjóri Samįls hefur bersżnilega veriš virkjašur ķ žeim ranga og vonlausa mįlflutningi Noršurįls.

Botnverš Noršurįls žarf aš tilheyra fortķšinni

Žaš kostulega ķ žessum mįlflutningi öllum er aš Noršurįl er einmitt žaš įlfyrirtękjanna sem er aš greiša Landsvirkjun allra lęgsta raforkuveršiš - af įlfyrirtękjunum žremur. Žaš hefur Įgśst Hafberg alveg lįtiš ónefnt. Žessi stašreynd skiptir miklu mįli til aš fólk įtti sig į įstęšum haršra višbragša Noršurįls nś um stundir. Žarna eru hagsmunir ķ hśfi sem nema tugum milljarša ISK. Žeir tugir milljarša hafa fram til žessa runniš ķ vasa hluthafa Century (sem ašallega er hiš alręmda hrįvörufyrirtęki Glencore).

Nś er tķmabęrt aš hluti žessara fjįrmuna, sem er ķ reynd mikilvęgur hluti aušlindaaršsins sem veršur til vegna nżtingar ķslensku orkuaušlindanna, renni til Landsvirkjunar. Og žašan sem aršgreišslur til ķslenska rķkisins og žar meš til almennings į Ķslandi - sem ķ įratugi hefur boriš sjįlfskuldaįbyrgš į risafjįrfestingum ķ virkjunum fyrir Noršurįl.

Botnverš Noršurįls žarf aš tilheyra fortķšinni. Og įlver Century hér į Ķslandi mun žurfa aš greiša įmóta verš og önnur sambęrileg įlver gera sem starfrękt eru ķ löndum sem ešlilegt er aš viš höfum hlišsjón af. Žaš verš er ekki undir 35 USD/MWst og jafnvel nokkru hęrra. Žetta mun auka aršsemi Landsvirkjunar og veitir ekki af. Og žaš er žess vegna sem tala mį um aš sumariš sé aš renna upp ķ raforkugeiranum.

Lokaorš

Ég vil aš lokum beina til žķn eftirfarandi oršum, Pétur.

Mašur mótar sér skošanir į fólki śt frį mörgum ólķkum atrišum. Ķ mķnum huga hefuršu löngum haft fagmennsku aš leišarljósi. Ég veit aš vķsu ekki nįkvęmlega af hverju mér finnst žaš, en ég hef ķ fjölda įra fylgst meš žķnum skrifum og yfirleitt žótt žau bera vott um bęši skynsemi og hófsemd. Sem eru kostir sem ég met mikils hjį fólki. Ég vildi aš ég gęti sjįlfur tamiš mér žį hófsemd sem žś hefur oftast sżnt ķ žķnum skrifum.

En žaš er nś einu sinn svo aš žó svo ég įliti žig afar mętan mann, verš ég aš minna lesendur į aš žś starfar fyrir hagsmunasamtök įlfyrirtękjanna. Og skrif žķn verša aš lesast ķ žvķ ljósi.

Meš góšri kvešju,
Ketill Sigurjónsson.


« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband